...aldus Johan Fretz.
Johan Fretz is schrijver en cabaretier en columnist voor de Volkskrant.
Op Facebook werd Johan Fretz overvallen door geklaag over de veranderende privacyregels. 'We zijn inmiddels allemaal zo verslaafd aan dat hele Facebook dat we denken dat we er net zoveel over te zeggen hebben als over de publieke ruimte.'
Wie gelooft dat Facebook geheel belangeloos mensen met elkaar in contact wil brengen, verwacht waarschijnlijk ook op 5 december een geschminkte knecht met een bejaarde priester in z'n huis
Zondag werd ik overvallen door mensen in mijn Facebook-tijdlijn die zich beklaagden over de veranderende privacyregels van het sociale netwerk. Ze postten allemaal eenzelfde bericht waarin ze het copyright op hun eigen posts en foto's claimden, daar Facebook weer eens zijn privacyregels had veranderd.
Ik kon mijn lachen nauwelijks onderdrukken en dat hoefde ook niet, want ik zat alleen achter de computer. Je beklagen over privacy op Facebook: alsof je Remia gaat verwijten dat je dik wordt van frietsaus. Wat een aanstellerij. Zelden zo'n goed moment gevonden om Pim Fortuyn te quoten: 'Als u het hier niet leuk vindt... Ga dan weg!'
Vrijheidsstrijders
Om de boel wat te ontregelen, postte ik iets in die strekking. Direct werd ik bestookt met woedende reacties, het maakte nogal wat los bij de vrijheidsstrijders. Deze mensen gebruiken Facebook overigens net als ieder ander mens: de godganse dag verblijden ze ons er met foto's van hun laatste vakantie in Malaga, hun pasgeboren baby Pongo, de pudding die hun achternicht gebakken heeft voor de verjaardag van tante Ria in Purmerend, berichten over hun nieuwe voorstelling Groeipijnen, de unieke (maar stiekem niet zo unieke) quote van hun 5-jarige kind over geiten, kortom: alles! Om vervolgens te roepen: ik zet hier mijn hele leven op, maar ik heb wel recht op privacy.
Het is zo'n exemplarisch voorbeeld van deze tijd: we vinden dat we overal recht op hebben, altijd en waar dan ook. Banken zijn nu verplicht om 'geld lenen kost geld' voor hun commercials te zetten, omdat mensen anders niet weten dat het geld kost wanneer je 15 duizend euro leent of dat als er ergens staat 'koop nu, betaal in 2014' je alsnog wel zeker moet weten dat je dat geld in 2014 ook hebt. We willen gratis Facebook, Spotify, Gmail en Google, maar zijn verbaasd dat er mensen zijn die daar geld mee proberen te verdienen.
In bescherming nemen
Neem mensen tegen zichzelf in bescherming, was het weerwoord onder mijn bericht. Je kunt daar wel lekker lopen roepen vanuit je hoogopgeleide Volkskrantstoel, maar niet iedereen denkt zo verder. Mensen posten gewoon onschuldig hun levens op Facebook en gaan ervan uit dat daar fatsoenlijk mee wordt omgesprongen. Je bent toch geen mak schaap, Fretz? Je mag toch best tegen de regels protesteren, het is toch een publieke ruimte? Of moeten we soms ook niet meer in opstand komen tegen de olievervuiling, de kinderarbeid, de bio-industrie? Moeten we altijd maar accepteren hoe het is? Vertrouw jij Facebook blindelings?
Met andere woorden: zij waren de idealisten, ik was de lafaard die toestond dat mensen worden genaaid door grote bedrijven. Wel, met vechten tegen onrecht is niets mis, integendeel. Maar olievervuiling, kinderarbeid, bio-industrie zijn zaken die de wereld waarin we leven bedreigen, ook wanneer je bepaalde producten zelf boycot. Wanneer je echter niet achter Facebook staat en vindt dat ze te ver gaan, dan staat het je op elk moment vrij om weg te gaan. Je leven houdt dan niet op. Je hebt waarschijnlijk zelfs meer tijd over.
Verslaafd
Dus het antwoord is: nee. Nee, ik vertrouw Facebook niet. Voor geen meter zelfs. En de klagers hebben gelijk dat het bedrijf op slinkse wijze gebruik maakt van hun data door foto's te plaatsen in advertenties van derden en informatie door te sluizen. Ondertussen wekken ze de schijn geheel belangeloos mensen met elkaar in contact te willen brengen. Maar wie dat gelooft, verwacht waarschijnlijk ook op 5 december een geschminkte knecht met een bejaarde priester in z'n huis.
We zijn inmiddels allemaal zo verslaafd aan dat hele Facebook dat we denken dat het een eerste levensbehoefte is, dat we er net zoveel over te zeggen hebben als over de publieke ruimte.
Gedeactiveerd
Maar Facebook is geen publieke ruimte, het is een product dat ons zogenaamd gratis wordt aangeboden. In ruil daarvoor geven we privacy op. Niet fraai, maar gelukkig ook niet verplicht. Als je echt zo'n idealist bent: richt dan een nieuw, beter sociaal netwerk op met meer privacy.
Met de zondag kwam het niet meer goed. Te opgefokt. Spontaan heb ik toen mijn eigen Facebook-account gedeactiveerd. Even weg met dat ding. Heerlijk, alle privacy van de wereld. Zie je: zo makkelijk kan het dus zijn. Lezen jullie mee, hypocriete Che Guevara's van likmevestje?