Niet de sneeuw, maar achterstallig onderhoud aan spoorwissels is de grootste veroorzaker van de problemen op het spoor. ProRail heeft de spoorwissels jarenlang verwaarloosd. Nu er achterstallig onderhoud weggewerkt moet worden, is er te weinig gekwalificeerd personeel.
Dat stellen de drie – enige – Nederlandse fabrikanten van de wisselverwarmers waarvan ProRail er in de afgelopen maanden bijna 2300 verving. Die systemen moeten voorkomen dat wissels vastvriezen. Maar vorig jaar, en dit weekeinde opnieuw, zorgden haperende wissels voor veel oponthoud op het spoor. Er zijn in totaal een kleine 9000 verwarmde wissels. Het is opvallend dat de bedrijven, Pintsch Aben, Adhetic en Heatpoint, kritiek uiten omdat ProRail hun grootste afnemer is.
---
Dat de drie fabrikanten nu kritiek laten horen is niet zo vreemd. Het commercieel werkende bedrijven en kunnen het zich niet permitteren dat een concurrent zich meer in de kijker speelt dan zij zelf.
Sneeuw en wind bij temperaturen onder nul was en is 'dodelijk' voor het gangbaar houden van wissels, daar doet geen enkele wisselverwarming wat tegen.
De verkeersleiding moet gewoon eerder besluiten om een aangepaste dienstregeling te gaan rijden. Een dienstregeling die er op gericht is de wisselbediening tot een minimum te beperken.
Dat betekent eerder pendelbedrijf instellen en vaker overstappen, in dienst van het belang om te kunnen blijven rijden.
Er zijn meerdere oorzaken voor de problemen met de spoorwissels.
Voor jaren terug waren er door het land heen vele afdelingen Weg en Werken met (oproepbaar) NS personeel. Het waren die afdelingen die het onderhoud aan de wisselverwarming deden en ook kwamen opdraven bij storingen daaraan.
Nu ligt het onderhoud en de oplossing van storingen bij derden, die vaak van ver weg moeten kommen. Daarbij bemoeien die zich alleen met de wisselverwarming, en niet met de loop van het wissel zelf: verwarming brand, wissel nog steeds niet in de beveiliging.
Bovendien worden wissels niet meer gesmeerd, waardoor gemakkelijker water op de loopvlakken van de wisseltongen kan blijven staan, en daar eventueel kan bevriezen.
Daarnaast is het ingezette verwarmingsvermogen per wissel uit milieu overwegingen lager geworden.
De managers in Utrecht draaien aan knoppen die in de praktijk weinig effectief blijken te zijn.