De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft het jaar 2009 uitgeroepen tot het Internationale Jaar van de Sterrenkunde (International Year of Astronomy 2009 – IYA2009). IYA2009 is een initiatief van de Internationale Astronomische Unie en Unesco. De VN-resolutie was ingediend door Italië, het land waar Galileo Galileď 400 jaar geleden de eerste astronomische ontdekkingen deed met een telescoop.
IYA2009 zal een wereldwijde viering worden van de sterrenkunde en haar bijdragen aan de samenleving en de cultuur, met als hoogtepunt de 400ste verjaardag van het eerste gebruik van een astronomische telescoop in het jaar 1609. Overigens werd de telescoop kort daarvoor in Nederland uitgevonden. De herdenking daarvan vindt al in het najaar van 2008 plaats. Met het sterrenkundejaar willen de initiatiefnemers bereiken dat de wereldburger zijn plaats in het heelal herontdekt door met een gevoel van verwondering op een zoektocht door het universum te gaan. De IAU wil met met name onder jongeren de interesse in de wetenschap in het algemeen en de sterrenkunde in het bijzonder bevorderen.
Het eerste sterrenkundige gebruik van de telescoop ontketende in 1609 een wetenschappelijke revolutie die ons wereldbeeld diepgaand heeft veranderd. 400 jaar later exploreren moderne telescopen op aarde en in de ruimte 24 uur per dag het heelal, op alle golflengtes. De astronomie is daarnaast een wetenschap die al duizenden jaren lang over alle grenzen heen tot samenwerking leidt; geografisch, cultureel, ras, geslacht en leeftijd, geheel in lijn met de grondbeginselen van het VN-handvest. In dat opzicht is de sterrenkunde een klassiek voorbeeld van de manier waarop wetenschap kan bijdragen aan de versteviging van internationale samenwerking.
In Nederland is een Nationale Werkgroep IYA2009 opgericht ter voorbereiding van activiteiten in 2009 voor zowel het algemene publiek als het onderwijs. Vanuit het thema ‘Het heelal: ontdek het zelf’ beoogt de werkgroep zoveel mogelijk mensen kennis te laten maken met het heelal en onze plaats daarin. Wereldwijd hebben tot nog toe meer dan 90 landen en 14 organisaties zich aangemeld om samen het Internationale VN-Jaar van de Sterrenkunde 2009 tot een succes te maken.
---
Behalve een 'Darwin' jaar dus ook een Internationale Jaar van de Sterrenkunde. De kerken zijn bepaald niet geruster geworden met al die aandacht voor evolutie en astronomie.
Sinds Copernicus en Galileo weten we dus dat de aarde om de zon draait, in tegenstelling tot het destijds gangbare geocentrische model.
400 jaar geleden dacht de toenmalige rooms-katholieke kerk dat ze de resultaten vam (empirisch) onderzoek onder de pet konden houden.
Hoewel het werk van Galileo, en zijn voorganger Copernicus, inmiddels al vele jaren algemeen geaccepteerd is heeft de katholieke kerk dit pas in oktober 1992 officieel gedaan : Paus Johannes Paulus II sprak toen een excuus uit, waarmee Galileis naam werd gezuiverd en Galilei werd erkend als gelovig mens.
Voor Darwin ligt het wat moeilijker, misschien ook een beetje omdat je evolutie niet simpelweg door een vergrootglas kunt 'zien'. In wetenschappelijke kringen is de evolutie theorie echter onomstreden en de katholieke kerk niet meer bij machte om een huisarrest op te leggen.
De grootste oppositie tegen de evolutietheorie komt overigens niet direct van de katholieke kerk.