GENEVE - De hoeveelheid broeikasgassen in de ozonlaag is vorig jaar gestegen tot een recordniveau. Belangrijkste oorzaken zijn het gebruik van fossiele brandstoffen, boskap en het gebruik van kunstmest.
Dat blijkt uit een maandag gepubliceerde studie van de Wereld Meteorologische Organisatie, de VN-tak die zich bezighoudt met weer en klimaat.
Onderzoekers keken onder meer naar de hoeveelheid koolstofdioxide (CO2). Ze telden 389 CO2-moleculen op elke miljoen deeltjes in de lucht. Dat was het hoogste peil sinds 1750.
De vervuiling is nog erger dan de slechtste scenario's die VN-klimaatonderzoekers in 2001 hadden opgesteld.
---
Nog steeds echter wordt er niet de harde conclusie aan verbonden dat de ongeremde bevolkingsgroei de belangrijkste factor is bij de groei van de hoeveelheid broeikasgassen.
Natuurlijk, ons gedrag speelt ook een belangrijke rol. Maar ook daar wordt weinig waarde aan gegeven, getuige de geringe tot afwezige belasting op vliegtuigbrandstof.
Als er al belastingen of heffingen op fossiele brandstoffen geheven worden dienen ze meestal om een begrotingstekort te bestrijden.
Had de Club van Rome ongelijk?
Bijna veertig jaar geleden baarde de Club van Rome opzien met het rapport Grenzen aan de Groei. Het rapport bevatte een analyse van vijf factoren op wereldschaal: de omvang van de bevolking, de voedselproductie, de industriële productie, de voorraad natuurlijke hulpbronnen en de vervuiling. De alarmerende conclusie luidde: 'Als de huidige groeitrends (…) onveranderd doorzetten, zullen de grenzen aan de groei op deze planeet binnen de komende honderd jaar worden bereikt'. Zowel de bevolkingsgrootte als de productie zouden dan tamelijk plotseling en ongecontroleerd teruglopen.
Het rapport had een schokeffect, dat werd versterkt door de oliecrisis van 1973. Maar gaandeweg gingen steeds meer mensen de schouders ophalen. De voorraden bleken groter dan aangenomen, de landbouw bleek de groei van de wereldbevolking te kunnen bijbenen en ook de vervuiling viel mee. Sommige critici staken zelfs de draak met de onheilsprofeten. In hoeverre is dat terecht?
Het is waar dat sommige problemen meevielen. Maar daar valt het volgende bij aan te tekenen:
De Club van Rome heeft duidelijk gezegd niet de toekomst te willen voorspellen, maar alleen aan te willen geven wat er zou gebeuren als de mensheid geen maatregelen zou nemen. Overigens zijn de honderd jaar nog lang niet voorbij.
Tegen enkele problemen, zoals de vervuiling, zijn inderdaad maatregelen genomen, mede trouwens dank zij waarschuwingen van onheilsprofeten.
De visvoorraden in de wereld raken wel degelijk uitgeput.
Sommige problemen zijn niet overschat, maar juist onderschat: de afbraak van de ozonlaag, het broeikaseffect en en de aantasting van de biodiversiteit. Sterker, ozonafbraak en broeikaseffect waren dertig jaar geleden niet eens bekend!